10 roślin, które najlepiej oczyszczają powietrze w domu

Czy wiesz, że powietrze wewnątrz naszych domów może być nawet 5 razy bardziej zanieczyszczone niż powietrze na zewnątrz? Meble, farby, środki czystości, sprzęty elektroniczne - wszystkie te elementy mogą emitować szkodliwe związki, które gromadzą się w zamkniętych pomieszczeniach. Na szczęście natura oferuje nam prosty i jednocześnie estetyczny sposób na poprawę jakości powietrza - rośliny doniczkowe. W tym artykule przedstawiamy 10 roślin, które najskuteczniej oczyszczają powietrze, jednocześnie będąc piękną ozdobą wnętrza.

Dlaczego rośliny oczyszczają powietrze?

Zanim przejdziemy do konkretnych gatunków, warto zrozumieć, w jaki sposób rośliny pomagają oczyścić powietrze w naszych domach:

W latach 80. NASA przeprowadziła badanie "Clean Air Study", które wykazało, że niektóre rośliny doniczkowe mogą usuwać z powietrza szkodliwe związki, takie jak formaldehyd, benzen, ksylen czy amoniak. Rośliny absorbują te substancje przez liście i korzenie, a następnie przekształcają je w składniki odżywcze, które mogą wykorzystać. Dodatkowo, rośliny:

• Produkują tlen w procesie fotosyntezy
• Zwiększają wilgotność powietrza przez transpirację
• Redukują ilość kurzu i innych cząstek unoszących się w powietrzu
• Pomagają zmniejszyć poziom stresu i poprawiają samopoczucie

Teraz przyjrzyjmy się 10 roślinom, które wyjątkowo skutecznie oczyszczają powietrze.

1. Skrzydłokwiat (Spathiphyllum)

Skrzydłokwiat, znany również jako "lily peace" lub "skrzydłokwiat pokojowy", jest jedną z najlepszych roślin oczyszczających powietrze, a jednocześnie jedną z najprostszych w uprawie.

Co usuwa z powietrza:

• Benzen
• Formaldehyd
• Trichloroetylen
• Ksylen
• Amoniak
• Toluen

Pielęgnacja:

Skrzydłokwiat preferuje jasne, ale rozproszone światło i regularnie wilgotne (ale nie mokre) podłoże. Jest znany z tego, że wyraźnie więdnie, gdy potrzebuje wody, co czyni go idealnym dla początkujących. Po podlaniu szybko odzyskuje wigor. Najlepiej rośnie w temperaturze 18-27°C.

Ta roślina może też pełnić rolę naturalnego "alarmu" - jej liście opadają, gdy w powietrzu znajduje się wysoki poziom toksyn, takich jak alkohol czy aceton.

2. Sansewieria (Sansevieria trifasciata)

Znana również jako "wężownica" lub "język teściowej", ta wytrzymała roślina jest idealna dla zapominalskich właścicieli, ponieważ potrzebuje bardzo mało pielęgnacji.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Ksylen
• Toluen
• Benzen
• Trichloroetylen

Pielęgnacja:

Sansewieria jest wyjątkowo łatwa w uprawie. Wymaga podlewania tylko raz na 2-6 tygodni, w zależności od pory roku i temperatury. Preferuje jasne światło, ale toleruje również słabo oświetlone miejsca. Dobrze znosi suchość powietrza i nieregularne podlewanie. Jest to jedna z nielicznych roślin, które produkują tlen również w nocy, co czyni ją idealną do sypialni.

3. Bluszcz pospolity (Hedera helix)

Bluszcz to pnącze, które może być uprawiane jako roślina wisząca lub pnąca się po podporze. Badania pokazują, że jest szczególnie skuteczny w usuwaniu formaldehydu, który może pochodzić z mebli, dywanów czy różnych środków chemicznych.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Benzen
• Ksylen
• Toluen
• Zarodniki pleśni (może redukować ich ilość nawet o 60%)

Pielęgnacja:

Bluszcz preferuje jasne, ale rozproszone światło i regularne podlewanie, gdy górna warstwa podłoża przeschnie. Lubi wyższą wilgotność powietrza - dobrze radzi sobie w łazienkach. Warto regularnie spryskiwać jego liście, zwłaszcza w okresie grzewczym. Uwaga: liście bluszczu są toksyczne, więc trzymaj go z dala od dzieci i zwierząt domowych.

4. Dracena (Dracaena)

Istnieje wiele gatunków dracen, które są skutecznymi oczyszczaczami powietrza, w tym dracena wonna (Dracaena fragrans), dracena deremeńska (Dracaena deremensis) czy dracena obrzeżona (Dracaena marginata).

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Benzen
• Trichloroetylen
• Ksylen
• Toluen

Pielęgnacja:

Draceny wymagają jasnego, ale rozproszonego światła i umiarkowanego podlewania - należy pozwolić, aby górna warstwa podłoża przeschła przed kolejnym podlaniem. Nie tolerują przelewania. Preferują wyższą wilgotność powietrza, więc warto je regularnie zraszać, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Są wrażliwe na fluorki zawarte w wodzie z kranu, dlatego najlepiej podlewać je wodą przegotowaną, odstała lub deszczówką.

5. Aloes zwyczajny (Aloe vera)

Aloes jest znany głównie ze swoich właściwości leczniczych, ale jest również skutecznym oczyszczaczem powietrza. Jest to roślina sukulentowa, która gromadzi wodę w mięsistych liściach.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Benzen

Pielęgnacja:

Aloes wymaga jasnego światła, nawet bezpośredniego słońca, zwłaszcza w zimie. Podlewanie powinno być rzadkie - tylko gdy podłoże całkowicie wyschnie, co może oznaczać raz na 2-3 tygodnie. Nadmierne podlewanie może prowadzić do gnicia korzeni. Aloes jest rośliną idealną dla początkujących, ponieważ jest bardzo odporny na zaniedbania. Dodatkowo, żel z wnętrza liści może być stosowany na drobne oparzenia, zadrapania czy podrażnienia skóry.

6. Fikus benjamina (Ficus benjamina)

Znany również jako figowiec płaczący, ten popularny krzew doniczkowy może osiągnąć znaczne rozmiary, stając się dominującym elementem wystroju wnętrza.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Ksylen
• Toluen

Pielęgnacja:

Fikus benjamina preferuje jasne, ale rozproszone światło, chociaż toleruje półcień. Nie lubi przeciągów i nagłych zmian temperatury, które mogą powodować zrzucanie liści. Wymaga regularnego, umiarkowanego podlewania - podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale nie przemoczone. Dobrze reaguje na zraszanie liści. Jest to roślina, która nie lubi częstych przesadzań i zmian miejsca. Uwaga: sok rośliny może powodować podrażnienia skóry u wrażliwych osób.

7. Zielistka Sternberga (Chlorophytum comosum)

Znana również jako "roślina-pająk" lub zielistka, ta łatwa w uprawie roślina jest idealnym wyborem dla początkujących. Tworzy rozłogi z młodymi roślinami, które można odciąć i posadzić, uzyskując nowe okazy.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Ksylen
• Toluen
• Tlenek węgla

Pielęgnacja:

Zielistka preferuje jasne, ale rozproszone światło, chociaż toleruje półcień. Wymaga regularnego podlewania, gdy górna warstwa podłoża przeschnie. Dobrze znosi zarówno niższą, jak i wyższą wilgotność powietrza. Jest tak prosta w uprawie, że nawet poważne zaniedbania rzadko prowadzą do jej obumarcia. Wiosną i latem można ją nawozić co 2-4 tygodnie, aby wspierać jej wzrost.

8. Palma bambusowa (Chamaedorea seifrizii)

Nazywana także palmą koralową, jest elegancką rośliną, która może osiągnąć wysokość do 2-3 metrów, choć w warunkach domowych zwykle jest mniejsza.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Benzen
• Trichloroetylen
• Chlorek metylenu

Pielęgnacja:

Palma bambusowa wymaga jasnego, ale rozproszonego światła i regularnego podlewania - podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale nie przemoczone. Preferuje wyższą wilgotność powietrza, dlatego dobrze jest regularnie zraszać jej liście. Jest to roślina wolno rosnąca, która nie wymaga częstego przesadzania. W okresie wiosenno-letnim można ją nawozić co 2-4 tygodnie.

9. Epipremnum złociste (Epipremnum aureum)

Znany również jako "scindapsus" lub "pothos", jest to pnącze, które może być uprawiane jako roślina wisząca lub pnąca się po podporze. Wyróżnia się łatwością uprawy i szybkim wzrostem.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Benzen
• Ksylen
• Toluen
• Trichloroetylen

Pielęgnacja:

Epipremnum jest wyjątkowo łatwe w uprawie. Toleruje różne warunki oświetleniowe, od jasnego rozproszonego światła po półcień. Wymaga podlewania, gdy górna warstwa podłoża przeschnie. Jest odporny na niższą wilgotność powietrza, ale doceni regularne zraszanie. Szybko rośnie i można go łatwo rozmnażać przez sadzonki pędowe. Uwaga: roślina zawiera kryształki szczawianu wapnia, które mogą powodować podrażnienia przy spożyciu, dlatego należy trzymać ją z dala od dzieci i zwierząt.

10. Nefrolepis wyniosły (Nephrolepis exaltata)

Popularnie znany jako "paprotka", nefrolepis to klasyczna roślina doniczkowa, która tworzy bujne kępy delikatnych, pierzastych liści.

Co usuwa z powietrza:

• Formaldehyd
• Ksylen
• Toluen

Pielęgnacja:

Nefrolepis preferuje jasne, rozproszone światło, ale nie znosi bezpośredniego słońca, które może przypalać jego delikatne liście. Wymaga regularnego podlewania - podłoże powinno być stale wilgotne, ale nie przemoczone. Jest to roślina, która wymaga wysokiej wilgotności powietrza, dlatego idealne miejsce dla niej to łazienka lub kuchnia. Regularne zraszanie liści jest konieczne, zwłaszcza w sezonie grzewczym. W okresie wiosenno-letnim można ją nawozić co 2-4 tygodnie słabym roztworem nawozu.

Jak maksymalnie wykorzystać oczyszczające właściwości roślin?

Aby rośliny mogły skutecznie oczyszczać powietrze w twoim domu, warto zastosować się do kilku wskazówek:

1. Ilość ma znaczenie

Według badaczy z NASA, aby rośliny znacząco poprawiły jakość powietrza, potrzeba co najmniej jednej rośliny na 10 metrów kwadratowych powierzchni. Im więcej roślin, tym lepszy efekt oczyszczający.

2. Różnorodność gatunków

Różne rośliny usuwają różne toksyny, dlatego najlepsze rezultaty osiągniesz, łącząc różne gatunki. Dodatkowo, różnorodna kolekcja roślin będzie też piękną ozdobą twojego wnętrza.

3. Lokalizacja

Umieść rośliny w pomieszczeniach, w których spędzasz najwięcej czasu, takich jak sypialnia czy salon. Warto również ustawić je w pobliżu potencjalnych źródeł zanieczyszczeń, na przykład blisko nowych mebli, sprzętów elektronicznych czy w pobliżu miejsc, gdzie używasz środków chemicznych.

4. Dbaj o rośliny

Tylko zdrowe rośliny skutecznie oczyszczają powietrze. Regularnie sprawdzaj, czy nie mają szkodników, zapewniaj im odpowiednie warunki i czyść ich liście z kurzu, który może blokować pory i utrudniać proces oczyszczania powietrza.

Podsumowanie

Rośliny doniczkowe to nie tylko piękna ozdoba naszych wnętrz, ale także naturalne oczyszczacze powietrza, które pomagają stworzyć zdrowsze środowisko domowe. Wprowadzając do swojego otoczenia przedstawione w tym artykule gatunki, możesz znacząco poprawić jakość powietrza, którym oddychasz ty i twoja rodzina.

Pamiętaj, że efekt oczyszczający będzie najlepszy, gdy wybierzesz różnorodne rośliny i zapewnisz im odpowiednią pielęgnację. Nawet jeśli nie masz doświadczenia w uprawie roślin, wiele z przedstawionych gatunków, jak sansewieria czy zielistka, są bardzo łatwe w utrzymaniu i wybaczą początkującemu ogrodnikowi drobne błędy.

Czy masz już jakieś rośliny oczyszczające powietrze w swoim domu? A może planujesz wprowadzić kilka nowych okazów po przeczytaniu tego artykułu? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzach poniżej!